تهران به پرند رسید | تحقق یک رویای ۱۸ ساله!

همشهری- مهدی اسماعیل پور: همان طور که علیرضا زاکانی پیش از این وعده داده بود، در دومین هفته از فصل پاییز ۱۴۰۲ سرانجام پروژه ۱۸ ساله شرکت بهره برداری مترو تهران و حومه با حضور رییس جمهور به بهره بهرداری می رسد. تکمیل مترو تهران- پرند که آغاز آن به سال ۱۳۸۴ بر می گردد در ششمین دوره از مدیریت شهری و دولت سیزدهم به آخر خط رسیده است و این مسیر ریلی ۵۰ کیلومتری از تهران تا شهر جدید پرند کامل و یکپارچه خواهد شد. به این ترتیب مسافران از ایستگاه مترو شاهد در انتهای خط یک مترو با پشت سر گذاشتن ۳ ایستگاه به شهر جدید پرند می رسند.

مترو برای شهری ۴۵۰ هزار نفری

یکی از شهرهای اقماری اطراف تهران که طی سال‌های اخیر رشد جمعیت پرشتابی را تجربه کرده و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۱۴۰۵ تعداد ساکنان آن به مرز ۷۰۰ هزار نفر برسد، شهر جدید پرند است. این شهر در ۳۵ کیلومتری غرب پایتخت و در حاشیه آزاد راه ساوه واقع شده است. جمعیت حال حاضر شهر پرند حدود ۴۵۰ هزار نفر بوده و روزانه به طور میانگین ۴۰ هزار نفر بین شهرهای تهران و پرند در تردد هستند که بخش عمده ای از آنها از طریق آزادراه تهران-ساوه به محل کار خود دسترسی پیدا می کنند.

شروع مطالعات از سال ۱۳۸۴

مطالعات و مقدمات عملیات اجرایی پروژه خط متروی تهران –پرند از سال ۱۳۸۴ توسط وزارت راه و شهرسازی آغاز و در سال ۱۳۸۹ بخشی از پروژه و سال ۱۳۹۱ کل طرح به شهرداری تهران (شرکت مترو) واگذار شد و قرارداد و عملیات اجرایی پروژه توسط پیمانکاران شرکت مترو در همان سال آغاز شد.

بخش نهایی یک مسیر ۵۰ کیلومتری

بخشی از این پروژه، حدفاصل ایستگاه شاهد تا محدوده شهرآفتاب (به طول ۴ کیلومتر) در ابتدای سال ۹۵ و بخش دوم حدفاصل ایستگاه شهرآفتاب تا فرودگاه امام خمینی (ره) (به طول ۲۶ کیلومتر) در مردادماه سال ۹۶ مورد بهره‌برداری قرار گرفت و اکنون بخش آخر پروژه، حدفاصل ایستگاه فرودگاه امام خمینی (ره) تا شهر جدید پرند (به طول ۱۹ کیلومتر) در اختیار مردم قرار خواهدگرفت.

پروژه ای به ارزش ۶ هزار میلیارد تومان

پس از انجام موفقیت‌آمیز تست سرد این خط که تیرماه سال گذشته صورت‌گرفت، مسئولان و دست‌اندرکاران امر، پیگیری‌های بیشتر جهت تامین منابع ملی لازم برای تکمیل پروژه را در اولویت قرار دادند؛ ضمن اینکه بازدید رییس جمهور از این پروژه در آذرماه ۱۴۰۱ مزید بر علت شد تا حمایت‌های دولت از خط مترو پرند، رنگ و لعاب دیگری به خود بگیرد و زمینه تکمیل و آماده‌سازی آن، بیش از هر زمان دیگری فراهم شود. این در حالی است که ارزش این پروژه (در بخش حدفاصل فرودگاه امام خمینی (ره) تا شهر پرند) به ارزش امروز کالا و خدمات، مبلغی بالغ بر از ۶ هزار میلیارد تومان است.

وقتی همه پای کار آمدند

پس از گذشت ۱۸ سال از برداشته شدن اولین گام های اجرای طرح مترو تهران-پرند، حالا شبکه ریلی انبوه بر پایتخت به شهر پرند رسیده است؛ پروژه‌ای که نهایتاً با همراهی تمام نهادها و ارگانهای ذی مدخل از جمله وزارت راه و شهرسازی و در ذیل آن شرکت مادر تخصصی عمران شهرهای جدید، وزارت نیرو، مدیریت شهری پرند و همچنین شهرداری تهران (شرکت مترو) و قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا (ص)که مسئولیت اجرای طرح را برعهده داشتند، به ثمر نشست تا حدود نیم میلیون نفر جمعیت ساکن این شهر اقماری پایتخت، به مطالبه برحق خود دست یابند. در این میان البته دستورات اکید رییس جمهور به متولیان امر در بازدید آذرماه سال ۱۴۰۱ از پروژه و نیز پیگیری‌های نمایندگان رباط کریم و بهارستان در مجلس شورای اسلامی را نیز نباید نادیده گرفت تا بار دیگر موضوع به نتیجه رسیدن اجماع و عزم عمومی برای تحقق پروژه‌های تاثیرگذار اجتماعی اثبات شود.

۴۲ کیلومتر مسیر در ۲۷ ماه

با افتتاح ایستگاه مترو شهر پرند و مسیر ریلی آن، آمار عملکرد شرکت مترو تهران در دوره کنونی مدیریت شهری (۲۷ ماه تا آذرماه ۱۴۰۲) به بهره‌برداری از ۱۵ ایستگاه، ۱۳ ورودی جدید، یک پایانه مترویی و همچنین ۴۲ کیلومتر مسیر ریلی رسیده‌است که از حیث میانگین بهره‌برداری های سالانه، یکی از دوره‌های متمایز طول تاریخ تاسیس مترو پایتخت به حساب می‌آید.

صرفه‌جویی چند میلیارد تومانی

راه‌اندازی ایستگاه مترو پرند و اتصال این شهر به تهران از طریق خطوط حمل و نقل ریلی، ثمرات متعدد و قابل توجهی برای مسافران بین این دو مرکز جمعیتی دارد؛ البته کمک به کاهش آلودگی‌های زیست محیطی، مهمترین تاثیر غیرقابل انکار افتتاح این پروژه به شمار می‌آید. برآوردهای ترافیکی نشان می‌دهد که در حال حاضر، روزانه جمعیتی بین ۳۵ تا ۴۰ هزار نفر برای رتق و فتق امور جاری خود، بین تهران و پرند در تردد بوده و این جریان عبور و مرور، غالباً با استفاده از وسائل نقلیه شخصی و یا تاکسی صورت می پذیرد. عادت مسافران فعلی این مسیر، از دو منظر قابل نقد و بررسی است؛ یکی آمار تصادفات جاده‌ای در آزاد راه تهران – ساوه که مسیر تردد مسافران پرند است و دیگری هزینه‌ای که این تعداد مسافر طی هر روز متحمل می شوند. به لحاظ میزان تصادفات و آسیب‌های جرحی یا فوتی، نگاهی به آمار مصدومان و جان باختگان آزاد راه تهران - ساوه که در برخی سالها به ۵۸ فوتی و صدها مصدوم رسیده است، خود گویای تمام نکات هشدار دهنده است؛ طبیعتاً با افزایش استفاده شهروندان از وسایل حمل و نقل عمومی، نه تنها بار ترافیک این معبر پرتردد بین شهری کاهش خواهد یافت بلکه آمار تصادفات حمل و نقلی نیز به تبع آن تقلیل می یابد.

اما از حیث هزینه‌ای که روزانه هر فرد برای تردد بین این دوشهر صرف می‌کند، برآوردهای مستند حکایت از آن دارد که بر حسب مسیر انتخابی و نوع وسیله کرایه شده، بین ۷۰ تا ۱۰۰ هزار تومان برای رفت و آمد در مسیر مذکور باید خرج شود تا شهروندان به امورات جاری خود برسند. حال کافی است با یک حساب سرانگشتی و با این فرض که در بدو شروع فعالیت ایستگاه مترو پرند، بین ۱۳ تا ۱۵ هزار نفر در هر روز از این وسیله حمل و نقلی استفاده کنند، به رقم صرفه‌جویی صورت گرفته در هزینه‌های روزانه مسافران مربوطه دست پیدا کنیم. در واقع می‌توان گفت با شروع بهره‌برداری از این خط مترو، در مجموع روزانه حداقل یک میلیارد تا یک میلیارد و پانصد هزار تومان کمتر از جیب کل مسافران تهران - پرند هزینه می‌شود که همین مقدار پول می تواند برخی نیازها و مایحتاج ضروری آنان را پوشش دهد. با این تعابیر می‌توان نخستین و بدیهی‌ترین تاثیرات و کارکرد راه‌اندازی خط مترو پرند را متوجه شد و علت اصرار شهروندان صبور پرند در افتتاح هرچه سریعتر آن را درک کرد.

دستاوردهای و رکوردهای فاز سوم پروژه در دوره دولت سیزدهم:

۱-تأمین ادوات و تکمیل روسازی خط برگشت فاز سوم پروژه در کمتر از ۷ ماه (تست سرد)

۲-بومی سازی ریل حرکتی) برای اولین بار در کشور(

۳-بومی سازی ریل سوم و اجرای آن برای اولین بار درکشور

۴- استفاده از کلید ۷۵۰ ولت بومی برای اولین بار در پروژه های مترویی

۵-اجرای فرایندهای تجهیزات ویژه (مهندسی ،‌ تأمین ، نصب ،‌ تست و راه اندازی) در کمتر از ۱۰ ماه

۶- راه اندازی پست RS ، سه پست LPS ، ۸۰ کیلومتر کابل کشی و نصب ۲۰ کیلومتر ریل سوم در کمتر از ۳۵ روز

۷- طراحی و اجرای ساختمان پست HVS به صورت پیش ساخته بای اولین بار در کشور با رعایت صرفه و صلاح ریالی و زمانی (کاهش ۶۵ درصدی زمان اجرا و ۵۰ درصدی هزینه)

مهم ترین اقدامات انجام شده در ۲ سال اخیر:

اجرای خط انتقال برق (پست HVS) و کابل های برق رسانی (۸۰کیلومتر) در قالب تجهیزات تأمین توان

اجرای ریل سوم (۳۸ کیلومتر در دو مسیر رفت و برگشت)

محوطه سازی،‌ ایجاد دیوار بتنی پیرامونی، اجرای فنس پیرامونی مسیر ، احداث ساختمان HVS و اجرای تأسیسات ناویژه

پیشرفت عملیات ساختمانی در شهریور ۱۴۰۰ معادل ۴۵ درصد بوده و امروز به ۹۹ درصد رسیده است

پیشرفت عملیات تجهیزاتی در شهریور ۱۴۰۰ معادل صفر درصد بوده و امروز به مرز ۹۶ درصد رسیده است

تأمین ۴ رشته پله برقی ، یک دستگاه آسانسور ، سیستم گیت های مسافری

تأمین اعتبارات غیرنقدی پروژه در قالب تهاتر زمین (۶۸۰ میلیارد تومان – ۳۰۰ قطعه زمین)

هزینه انجام شده در پروژه از شهریور ۱۴۰۰ تا کنون معادل ۱۵۰۰ میلیارد تومان

روزانه حداقل یک میلیارد تا یک میلیارد و پانصد هزار تومان کمتر از جیب کل مسافران تهران - پرند هزینه می‌شود( با افتتاح مترو پرند)